Amerika’da kripto paradan nasıl vergi alındığını ve IRS kripto vergi kurallarını merak ediyor musunuz? IRS, kriptonun nasıl vergilendirildiği konusunda net bir kılavuz belirledi. Kripto vergi oranı, kripto sermaye kazancı ve bunun nasıl beyan edileceği dahil olmak üzere, bu yazımızda, ABD’deki kripto vergileri hakkında bilmeniz gereken her şeyi açıklıyoruz.
Peki Bu Kripto Paralar Nereden Çıktı Ve Nasıl Bu Kadar Popüler Oldu?
Son 10 yıldır dünyayı etkisi altına alan kripto paranın ne olduğuna bir bakalım.
Kripto para, kripto teknolojisiyle korunan ve bu sayede 3. Kişilerin dahilini engelleyen, sahteciliği veya çifte harcamayı neredeyse imkânsız hale getiren dijital veya sanal bir para birimidir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerinin aksine tümüyle merkeziyetsiz bir yapıya sahiptir. Kripto paraların devletler tarafından bir sorun olarak görülmesinin ana sebebi ise kara para aklama, vergi kaçırma gibi kanun dışı işlerde kolayca kullanılabilmesi.
İlk kripto para olan Bitcoin 2008 küresel ekonomik krizin ardından, Satoshi Nakamoto lakaplı, gerçek kimliği hala bilinmeyen kişi veya gruplar tarafından piyasaya sürülmüştür. Ocak 2021 tarihi itibariyle kripto para çeşitleri 5 bine ulaşmıştır. Bitcoin, Ethereum, Binance Coin piyasada en fazla rağbet gören kripto para birimleridir.
IRS, Kripto Paraları Takip Edebilir Mi?
Eğer IRS’in kriptodan yaptığınız kazançları bilemeyeceğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. IRS, kripto yatırımcılarının, kazanç ve kayıplarını doğru şekilde rapor etmelerini sağlamak adına, Coinbase, Binance US ve Kraken gibi milyonlarca müşteriye sahip platformla çalıştıklarını doğruladı. Örneğin bunlardan Coinbase, bir yılda kazancı 600 dolardan fazla olan herhangi bir yatırımcıya ve IRS’e, Form 1099-MISC gönderdiğini doğruladı.
IRS, bu bilgileri Amerikalı kripto yatırımcılarına, yaptıkları işlemleri bildirmeleri ve kripto vergi ödemelerini hatırlatmak üzere mektuplar göndermek için kullanıyor. Zaman zaman denetim yaparak, vergiden kaçanların varlıklarına el koymak da bunun bir parçası. Bu bakımdan kripto vergilerini eksiksiz bir şekilde IRS’e bildirmek büyük önem taşıyor.
ABD’de Kripto Nasıl Vergilendirilir?
Bitcoin ve diğer kripto paralar, vergi kanunu açısından ticari varlık olarak görüldüğünden potansiyel olarak 2 vergi türüne tabidir: Gelir Vergisi veya Sermaye Kazancı Vergisi.
Ödeyeceğiniz kripto para vergisi, kriptoyla yaptığınız işlemlerin türüne bağlıdır. Kripto paranızla herhangi bir işlem yapmamışsanız ve zamanla değerinde artış yaşanmışsa gelir vergisi alınır. Diğer yandan kripto paranızla, satış, değiş tokuş veya harcama yaptıysanız sermaye kazancı olarak değerlendirilir ve vergilendirilir.
Kriptoda Sermaye Kazancı Vergisi
Kripto, vergi kanunu açısından bir sermaye varlığı olarak görüldüğünden, kriptoyu elinizden çıkardığınızda sermaye kazancı vergisi ödersiniz. ABD’de kriptolarınızı elden çıkarmanın 4 yolu vardır:
- İtibari para için kripto satmak
- Kripto parayı değiş-tokuş etmek
- Kripto parayı mal ve hizmet alımında kullanmak
- Kripto para hediye etmek (2021 yılında sınır 15,000 dolarken, 2022 yılında 16,000 dolara yükseltildi.
Kripto satışından elde ettiğiniz gelirin tümünden vergi ödemezsiniz, sadece elde ettiğiniz sermaye kazancı (kar) üzerinden vergi ödersiniz.
Kripto Sermaye Kazancı Vergi Oranları
Spesifik bir kripto vergi oranı yoktur. Kripto paranız için ödeyeceğiniz Sermaye Kazançları Vergisi oranı, onu ne kadar süreyle elinizde tuttuğunuza ve ne kadar kazanç sağladığınıza bağlıdır. Bir yıldan daha kısa bir süre boyunca elinizde tutarsanız kısa vadeli Sermaye Kazançları Vergisi oranını ödersiniz. Eğer bir yıldan uzun bir süre elde tutarsanız uzun vadeli Sermaye Kazançları Vergisi oranını ödersiniz.
Kısa vadeli sermaye kazancında, normal geliriniz üzerinden ödediğiniz vergi oranın aynısı ödersiniz. Aşağıda Federal Gelir Vergisi dilimlerini görmektesiniz.2021-2022 için bu oranlar:
Kripto için uzun vadeli Sermaye Kazanç Vergisi genellikle çok daha düşüktür.2021-2022 için bu oranlar:
Kripto Sermaye Kazançları Nasıl Hesaplanır?
Sermaye kazancı veya kaybı, kriptonuzu aldığınız andan onu elden çıkardığınız zamana kadar olan değer farkıdır. Yani kriptonuzu her sattığınızda, takas ettiğinizde veya harcadığınızda, bir sermaye kazancı veya kaybı elde edersiniz. Kriptoyu elden çıkarıp kar elde ettiğinizde sermaye kazancı elde edersiniz. Kriptoyu elden çıkarmanız bir zarara yol açtıysa, sermaye kaybınız olur.
Kripto sermaye kazancınızı veya kaybınızı hesaplamak çok kolaydır. İlk olarak maliyet esasını (cost basis) belirlemeniz gerekir. Maliyet esasınız, herhangi bir işlem ücreti de dahil olmak üzere, kripto varlığınızı elde etmenin maliyetidir.Kriptoyu elde ederken herhangi bir maliyete katlanmadıysanız – örneğin size hediye edilmiş olması gibi- bunun yerine, o kripto para biriminin aldığınız gündeki adil piyasa değerini kullanırsınız.
Maliyet Esası = Coin Maliyeti+Transfer Ücreti
Maliyet esasınızı öğrendikten sonra, sermaye kazancınız veya kaybınız olup olmadığını hesaplamak için, varlığı elden çıkardığınız gündeki değerinden çıkarmanız yeterlidir.
Sermaye Kazancı/Kaybı = Satış Değeri-Maliyet Esası
Bir kazancınız varsa, bu kazanç üzerinden Sermaye Kazanç Vergisi ödersiniz. Bir kaybınız varsa vergi ödemezsiniz, ancak sermaye kayıplarınızı kazançlarla dengeleyebildiğiniz için bunların kaydını tutmak isteyebilirsiniz (buna daha sonra geleceğiz).
Örnek:
Şubat 2021’de 1 Bitcoin satın aldınız. Satın aldığınız günkü Bitcoin fiyatı 33,000 dolar ve sizden %2 işlem ücreti alındı. Bu bitcoin için toplam maliyet esasınız 33,600 dolardır.
Daha sonra bu 1 Bitcoin’nizi Ekim 2021’de 60,000 dolara satıyorsunuz. Semaye kazancı mı yoksa kaybınız mı olduğunu hesaplamak için, maliyet esasınızı satış fiyatından çıkaralım.
60,000-33,600 = 26,340.
Sermaye Kazancı vergisi ödemeniz gereken 26,340 dolarlık bir sermaye kazancı elde ettiniz. Bitcoin’ninizi bir yıldan az bir süre elde tuttuğunuzdan, normal Gelir Vergisi oranınıza dayanan kısa vadeli Sermaye Kazançları Vergisi ödersiniz.
Düzenli gelirle 80.000 dolar kazandığınızı varsayalım, yani %24’lük vergi dilimindesiniz.26,340 doları eklemek sizi bir sonraki vergi dilimine yükseltmez, bu nedenle 26,340 üzerinden toplam 6322 dolarlık vergi ödersiniz.
Kripto Para Vergi Oranları
Amerikalı kripto yatırımcılar, daha az vergi ödemelerini sağlayacak birkaç vergi indiriminden yararlanabilirler:
- 15,000 doların altında kripto para hediye etme: Kişi başına 15,000 dolara kadar olan, kripto para hediyeleriniz, vergiden muaf tutulur. Bu, daha düşük Gelir Vergisi oranlarından yararlanarak daha az vergi ödemenize yardımcı olabilir.15,000 doların üzerindeki her şey vergiye tabidir.
- Sermaye Kazançları Vergi Muafiyeti: 2021 yılında 40,000 dolardan az kazandıysanız- Sermaye Kazançları Vergisi ödemezsiniz.
- Uzun vadeli Sermaye Kazancı Vergi Oranı: Eğer kripto paranızı bir yıldan uzun süre tutarsanız, ne kadar kazandığınıza bağlı olarak %0 ila %20 arasında daha düşük bir vergi oranından ödeme yapacaksınız.
Kripto Sermaye Kayıpları
Herhangi bir kripto sermaye kaybı için Sermaye Kazanç Vergisi ödemezsiniz. Ancak bu işlemleri sadece kötü bir yatırım olarak değerlendirmeyin- lehinize çevirin.
Vergilerinizi azaltmak için, sermaye kayıplarınızı net sermaye kazancınıza karşı mahsup edebilirsiniz. ABD’de, herhangi bir yıl için ne kadar büyük bir sermaye kaybı yazabileceğiniz konusunda bir sınır yoktur, yeterli zararınız varsa, tüm net sermaye kazancınızı sıfırlayabilir ve vergi ödemezsiniz.
Net sermaye kazancınızdan daha büyük bir sermaye kaybınız varsa, genel vergi faturanızı daha da azaltmak için normal gelirinizden 3.000 dolara kadar mahsup edebilirsiniz. Bu işlemden sonra hala sermaye kaybınız varsa, gelecekteki kazançları dengelemek için zararları gelecek yıllara taşıyabilirsiniz. Ve bu kayıplar, siz onları kullanana kadar süresiz olarak ileri taşınabilir.
Kaybolan Ya Da Çalınan Kripto Para
IRS, kripto yatırımcılarının, kayıp veya çalıntı kriptoyu sermaye kaybı olarak talep etmesine izin vermez. Bu sert bir tavır ancak önceden böyle değildi. Vergi Kesintileri ve İşler Yasası’ndan önce, kripto yatırımcıları hırsızlık ve zayiat kayıplarını bir sermaye kaybı olarak talep edebilirdi. Ancak bu yasa yürürlüğe girdiğinden beri kayıp ve çalınan kripto paralar vergiden düşülemez. Yani bir hack, dolandırıcılık veya özel anahtarınızı kaybettiğiniz için kaybolan bir kripto paranız varsa yapacak bir şey yok demektir.
2017’den önce meydana gelen kayıplar, varlıkların sahipliğini kanıtladığınız ve hack sonucu ne kadar kaybettiğinizi belirten, işlem yaptığınız platformdan bir tür beyan veya makbuz sağlayabileceğiniz sürece, gelirinizden düşülebilir.
ABD’de Kripto Gelir Vergisi
Buraya kadar sermaye kazançlarını ele aldık, şimdi kriptonuzun ne zaman gelir olarak vergilendirileceğine bakalım. Gelir olarak görülebilecek ve Gelir Vergisine tabi birçok kripto işlemi bulunmaktadır. Coininizin değer kazandığında, Sermaye Kazançları Vergisi yerine Gelir Vergisine tabi olacaktır.
IRS, kripto para biriminin ne zaman sermaye kazancı yerine gelir olarak görüldüğü konusunda net bir görüşe sahiptir. Buna göre:
- Kriptoyla ödeme almak.
- Hobi düzeyinde kripto madenciliği.
- Airdrop almak.
- Hard Fork’dan yeni coinler almak.
- Staking ödülleri.
- Referans ödülleri.
Merkeziyetsiz finansın doğuşuyla birlikte kripto kazanmanın birçok yolu ortaya çıktı. IRS henüz bu işlemlerin çoğuna ilişkin bir kılavuz yayınlamadı, ancak bu, vergi ödemeyeceğiniz anlamına gelmiyor. Bu yatırımlar hakkında daha ayrıntılı tavsiyeler için muhasebeciniz ile görüşmeniz tavsiye ediyoruz.
Vergisiz Kripto İşlemleri
ABD’de her kripto işlemi vergilendirilmez. Örneğin şu eylemler için vergi ödemezsiniz:
- İtibari parayla kripto almak.
- Kripto parayı tutmak (HODL).
- Kripto cüzdanlarınız arasında kripto taşıma.
- Kripto bağışlamak
ABD’de kripto paraların nasıl vergilendirildiğini görmüş olduk. Bu tür bilgilerden ilk haberdar olmak ve Amerika’da vergi, muhasebe ve planlama konularında destek almak için aylık muhasebe hizmetlerinin yanı sıra, bünyesinde birçok farklı finansal danışmanlık hizmetini barındıran Manay CPA’in websitesini ziyaret edebilir, ücretsiz danışmanlık servisinden faydalanabilirsiniz.
