Yaz tatilini hem çalışarak hem de keşfederek geçirmek isteyen üniversite öğrencileri için Work and Travel programı uzun yıllardır en popüler seçeneklerden biri olarak öne çıkıyor. Öğrencilere sadece maddi kazanç sağlamakla kalmayan program; dil gelişimi, kültürel deneyim ve uluslararası iş tecrübesi edinme fırsatı sunuyor. Ancak her yıl binlerce öğrencinin başvurduğu bu programa katılmak için belli şartları karşılamak, doğru zamanlamayla hareket etmek ve süreci adım adım planlamak gerekiyor.
Bu rehberde başvuru koşullarından J-1 vizesi alma sürecine, iş bulma aşamalarından çalışma saatleri ve ücretlere kadar bilmeniz gereken tüm noktaları öğrenebilirsiniz. Saatlik kazançlar, bahşiş gelirleri, gider kalemleri ve bütçe planlamasıyla ilgili ipuçları sayesinde Work and Travel deneyiminizin size ne kadara mal olabileceğini net şekilde görebileceksiniz.
Work And Travel Programına Giriş ve Genel Bilgilendirme
Work and Travel, ABD hükümeti tarafından öğrencilere sunulan kültürel değişim programlarından biridir. Amacı dünyanın farklı ülkelerinden gelen üniversite öğrencilerinin yaz tatilinde Amerika’da hem çalışıp hem de kültürel deneyim elde etmesini sağlamaktır. Program Exchange Visitor Program (Değişim Ziyaretçisi Programı) kapsamında yer alır ve öğrenciler J-1 vizesi ile deneyime katılır.
Work And Travel Nedir?
Temel olarak Work and Travel; yaz aylarında 3-4 ay boyunca çalışma, ardından 1 ay kadar da seyahat etme imkânı verir. Böylece öğrenciler kendi geçimlerini sağlayacak düzeyde gelir elde ederken yeni yerler keşfetme şansına sahip olur. Programın en önemli avantajlarından biri, öğrencilerin günlük yaşam içinde İngilizce pratik yaparak dil becerilerini geliştirmesidir.
Katılımcılar çoğu zaman restoranlar, kafeler, oteller hizmet sektöründeki işlerde çalışır. Bu tür işlerin tercih edilmesinin nedeni, yoğun insan etkileşimi sayesinde öğrencilerin hem iş hem de sosyal çevre edinmesinin kolaylaşmasıdır.
Bir diğer önemli nokta ise Work and Travel’ın kültürel değişim programı olarak görülmesidir. Öğrenciler farklı milletlerden akranlarıyla tanışır, yeni kültürler öğrenir ve uluslararası çevre edinir. Bu da programı, kariyer açısından olduğu kadar kişisel gelişim bakımından da değerli kılar.
Work and Travel için Hangi Vize Gerekli
Work and Travel programına katılmak için öğrencilerin J-1 vizesi alması gerekir. J-1 özel olarak değişim programlarına katılacak kişiler için düzenlenen göçmen olmayan vize türüdür. Vize süreci acenta aracılığıyla yürütülür. Öğrenciler önce iş anlaşması (job offer) yapar, ardından acenta tarafından verilen DS-2019 formu ile Amerikan konsolosluğuna başvurur. Konsolosluk görüşmesi olumlu sonuçlanırsa öğrenci J-1 vizesini alarak programa katılmaya hak kazanır.
Programa Katılma Şartları
Öğrenci Statüsü
Work and Travel’a katılmak için belirli kriterleri karşılamak gerekir. Öncelikle program sadece üniversite öğrencilerine açıktır. Türkiye’deki ön lisans, lisans ve yüksek lisans öğrencileri katılabilir. Mezun durumdaki kişiler programa dahil olamaz.
Work And Travel Yaş Sınırı
Yaş sınırı ise 18-26 yaş arasıdır. Ancak bazı acenteler veya sponsorlara bağlı olarak üst yaş sınırı 28’e kadar çıkabilir.
Work And Travel Dil Şartı
Bir diğer önemli şart ise İngilizce bilgisidir. Günlük iletişim kurabilecek seviyede İngilizce konuşabilmek zorunludur. Çünkü mülakatlarda ve iş seçimlerinde yeterlilik kontrol edilir. İngilizcesi zayıf olan öğrenciler için süreç daha zorlayıcı olabilir, ancak temel düzeyde akıcı iletişim kurabilenler için sorun yaşanmaz.
Sponsor Acenta Rolü ve SEVIS Sistemi
Work and Travel sürecinde sponsor acentalar kilit rol oynar. ABD hükümeti tarafından yetkilendirilmiş acentalar öğrencilere iş bulma, evrak düzenleme ve vize sürecinde destek sağlar. Türkiye’deki öğrenciler yerel danışmanlık firmasıyla çalışmalıdır, firma aracılığıyla Amerika’daki sponsor acentalara yönlendirilir.
Programın en kritik aşamalarından biri SEVIS kaydıdır. Sistem tüm değişim programı katılımcılarının resmi olarak takip edilmesini sağlar. Öğrenciler DS-2019 formunu aldıktan sonra SEVIS ücretini öder ve sisteme kayıt olur. Kayıt olmadan vize başvurusu yapılamaz.
Sponsor acentalar ayrıca öğrencilerin Amerika’ya girişinden sonra da destek verir. İşverenlerle iletişim, konaklama sorunları veya acil durumlarda öğrencilerin yanında olur. Bu nedenle güvenilir acenta seçmek, program sürecini sorunsuz geçirmek açısından büyük önem taşır.
Başvuru Süreci ve Zamanlama
Work and Travel programına katılmak isteyen öğrenciler için doğru zamanlama kritik öneme sahiptir. Programda hem iş bulma süreci hem de vize işlemleri belirli takvim içinde ilerler. Erken başvuran öğrenciler daha fazla iş seçeneğine sahip olurken, geç kalanlar sınırlı pozisyonlarla karşılaşabilir.
Uygun Başvuru Dönemi ve İş Fuarları
Programa başvuru süreci ortalama bir yıl önceden başlar. Geleneksel olarak en yoğun başvuru dönemi Eylül-Aralık aylarıdır. Bu dönemde erken başvuru yapmak, hem daha geniş lokasyon seçeneği bulmanızı sağlar hem de vize mülakatı randevularında istediğiniz tarihi seçme şansı verir. Birçok sponsor acentası online platformlarda iş fuarları düzenler. Fuarlar aracılığıyla katılımcılar, işverenlerle doğrudan görüşme fırsatı bulabilir ve iş teklifi alabilirler. Fuarlara katılmak, işverenlerin katılımcıların İngilizce seviyelerini ve motivasyonlarını değerlendirmeleri adına oldukça kıymetlidir.
Acenta Seçimi ve Vize Hazırlık Süreci
Work and Travel başvurusu, bireysel olarak yapılamaz; mutlaka yetkili danışmanlık acentası üzerinden yürütülür. İlgili acenta, öğrenciyi Amerika’daki sponsor kuruma yönlendirir, iş bulma sürecini takip eder ve tüm resmi belgeleri hazırlar. Acenta seçerken, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş ve J-1 vizesi sponsorluğu yapma yetkisi olan firmaları tercih etmelisiniz. Acenta seçildikten sonra öğrencinin vize sürecine hazırlık yapması gerekir. Gerekli belgeleri toparlamalı, İngilizce seviyenizi gözden geçirip gerekiyorsa takviye ile güçlendirmelisiniz.
DS-2019 Formu, SEVIS Ücreti ve Vize Mülakatı
Work and Travel sürecinde en önemli belgelerden biri DS-2019 formudur. Form ABD’de iş için kabul edildiğinizi ve sponsor tarafından onaylandığınızı gösterir. DS-2019 olmadan vize başvurusu yapmak mümkün değildir.
Form alındıktan sonra öğrenciler, ABD hükümetine ait öğrenci değişim takip sistemi olan SEVIS için kayıt yaptırır ve belirlenen ücreti öder. SEVIS kaydı tamamlandıktan sonra ise sıra konsolosluk mülakatına gelir. Mülakat sırasında öğrencilerin hem İngilizce konuşma becerileri hem de programa katılma motivasyonları değerlendirilir. Doğru cevaplar vermek, vize alma şansını artırır.
Amerika’ya Giriş ve Oryantasyon Süreci
Amerika vizesi alındıktan sonra öğrenciler için en heyecanlı kısım başlar: Amerika’ya giriş. Öğrenciler, uçuşlarından önce sponsor kurum tarafından düzenlenen oryantasyon programına katılır. Bu programda; iş yeri kuralları, konaklama düzeni, SSN başvurusu ve acil durum iletişim bilgileri gibi hayati detaylar aktarılır.
ABD’ye girişte öğrencilerden pasaport, J-1 vizesi, DS-2019 formu ve iş sözleşmesi gibi belgeleri göstermeleri istenir. Giriş tamamlandıktan sonra öğrenciler konaklama yerlerine yerleşir, işverenleriyle çalışmaya başlar.
Work And Travel Çalışma Düzenleri: Saatler ve Yerleşim
Work and Travel programının sunduğu en büyük fırsat, profesyonel deneyim kazanırken aynı zamanda Amerika’yı keşfetme şansını yakalamaktır. Dengeyi kurmak direkt olarak doğru işi ve lokasyonu seçmekle doğrudan ilişkilidir.
Günlük ve Haftalık Çalışma Saatleri
Work and Travel programı, adından da anlaşıldığı gibi hem çalışmayı hem de seyahati dengeleyen bir yapıya sahiptir. Dengeyi korumak amacıyla program katılımcılarının çalışma saatleri haftalık 30 ila 40 saat arasında değişir. Belirlenen zaman öğrencilerin hem para kazanmasına hem de boş zamanlarında Amerika’yı keşfetmesine olanak tanır. Çalışma saatleri, işin türüne ve yoğunluk dönemlerine göre farklılık gösterebilir. Örneğin yaz aylarında turistik bölgelerdeki işlerde saatler daha yoğun olabilirken, sezon dışı zamanlarda daha esnek programla karşılaşılabilir.
Fazla Mesai ve İkinci İş Olanakları
Birçok Work and Travel öğrencisi, fazla para kazanmak için ikinci işte çalışmayı düşünür. ABD’de fazla mesai (overtime) ücretleri, haftalık 40 saati aşan çalışmalar için saatlik ücretin 1,5 katı olarak hesaplanır. Fakat J-1 vizesi kurallarına göre, ikinci işte çalışmak için sponsor acentanızdan yazılı onay almanız şarttır. Dışişleri Bakanlığı’nın Exchange Visitor Programı web sitesinde belirtildiği gibi, izinsiz ikinci işte çalışmak vizenizin ihlaline yol açabilir ve programdan çıkarılmanıza neden olabilir. Bu nedenle ikinci iş arayışına girmeden önce mutlaka sponsorunuzla iletişime geçmelisiniz.
Popüler İş Türleri ve Yer Seçimleri
Work and Travel programında öğrenciler çoğu zaman yaz sezonuyla ilişkili turistik sektörlerde iş bulurlar. En popüler iş türleri arasında restoranlar, oteller, perakende mağazaları, eğlence parkları ve plaj tesisleri yer alır. Popüler yerleşim yerleri New York, California, Florida, Massachusetts ve Alaska gibi eyaletlerin turistik bölgeleridir.
Konaklama Düzenlemeleri
Konaklama, Work and Travel deneyiminin en önemli parçalarından biridir ve üç şekilde çözümlenebilir:
- İşveren Tarafından Sağlanan Konaklama: Bazı işverenler, özellikle uzak bölgelerdeki tesislerde çalışanlar için konaklama imkanı sunar. Konaklamalar işyerine yakın ve diğer Work and Travel öğrencileriyle paylaşımlı ev veya yurtlardan oluşur.
- Sponsor Acenta Tarafından Ayarlanan Konaklama: Sponsorunuz, işverenle anlaşması olmasa bile bölgedeki ev veya yurtlarla anlaşmalar yaparak konaklama konusunda size yardımcı olabilir.
- Öğrencinin Kendi Bulduğu Konaklama: Bazı durumlarda, öğrenciler kendi konaklamalarını kendileri bulmak zorunda kalır. Program başlamadan önce ev arkadaşı arama platformları veya emlak siteleri üzerinden uygun seçenekleri araştırmanız gerekir.
Work And Travel Ücretleri
Work and Travel programının mali boyutu, katılımcılar için belki de en çok merak edilen konuların başında gelir. Bir yandan Amerika’da çalışarak uluslararası deneyim kazanmak, diğer yandan kendi harçlığını çıkarmak isteyen öğrenciler, programın finansal yönünü önceden anlamak ister. Bu nedenle gelir-gider dengesini iyi planlamak, programın hem ekonomik hem de deneyim açısından verimli geçmesini sağlar.
Work and Travel kazancı yalnızca saatlik ücretle sınırlı değildir. Bahşişler yoğun sezon ek gelirleri de toplam kazancı etkiler. Katılımcılar geliri planlarken konaklama, yemek ve ulaşım giderlerini de göz önünde bulundurmalıdır.
Work and Travel’de Saatlik Kazanç
Work and Travel katılımcılarının saatlik kazancı, çalıştıkları eyaletin asgari ücretine bağlı olarak değişir. Federal düzeyde saatlik asgari ücret 7,25 Dolar olsa da birçok eyalet bu rakamın çok üzerinde ödeme yapar. Örneğin Kaliforniya, New York ve Massachusetts gibi eyaletlerde saatlik asgari ücret 15 Dolar’ın üzerindedir.
Katılımcıların çoğu saatlik asgari ücret veya buna yakın ücretle başlar. Ancak kazanç çalışılan işin türüne ve sezona göre değişebilir. Turistik bölgelerde yaz sezonunda çalışmak, saatlik ücretin yanı sıra bahşişlerden de ciddi ek kazanç sağlar. Örneğin yoğun restoran veya popüler bir otel, bahşiş gelirlerini önemli ölçüde artırabilir.
Hizmet Sektöründe Bahşiş Gelirleri ve Dinamikleri
Work and Travel öğrencilerinin çoğu, restoran, kafe veya otel gibi hizmet sektöründe çalışır. Bu sektörde saatlik ücretlere ek olarak bahşiş (tips), kazancın önemli bir kısmını oluşturur. Bahşiş sisteminin yaygın olduğu eyaletlerde, işverenler yasal olarak daha düşük saatlik asgari ücret ödeyebilir. Fakat kazancınız bahşişlerle birlikte asgari ücretin üzerine çıkacaktır. Bahşişler, çalışma performansınıza, çalıştığınız lokasyonun popülerliğine ve müşteri trafiğine göre büyük farklılıklar gösterebilir. Yaz sezonunda yüksek turist yoğunluğu olan bir bölgede çalışmak, bahşiş gelirlerinizi ciddi şekilde artırabilir.
Gelir-Gider Dengesi — Konaklama, Yemek, Ulaşım Giderleri
Program boyunca elde ettiğiniz geliri doğru bir şekilde yönetmek, Work and Travel deneyiminizin en önemli parçasıdır. Kazanılan para genellikle üç ana gider kalemi için kullanılır:
- Konaklama: Programın en büyük giderlerinden biridir. Konaklama maliyeti, çalıştığınız bölgeye ve konaklama tipine göre değişir. Bazı işverenler konaklamayı uygun fiyata sunsa da, büyük şehirlerde veya popüler turistik bölgelerde konaklama ücretleri oldukça yüksek olabilir.
- Yemek: Market alışverişi yaparak yemek hazırlamak, restoranlarda yemek yemekten çok daha ekonomiktir. Bütçenizi yönetmek için bu konuda bilinçli kararlar almanız önemlidir.
- Ulaşım: Özellikle büyük şehirlerde toplu taşıma veya bisiklet kullanımı, araç kiralamaktan daha makuldür. Bazı öğrenciler, iş ve ev arasında ulaşımı bisikletle veya yürüyerek sağlamayı tercih ederek tasarruf edebilirler.
Deneyimlerden Alıntılar: Kazanç ve Zaman Yönetimi Mesajları
Work and Travel programına katılanların deneyimleri, bu sürecin finansal yönü hakkında değerli dersler sunar. Geçmiş katılımcıların anlattıklarına göre, programdan maksimum verim almak için en önemli tavsiyelerden biri, ilk birkaç hafta gelir ve gider dengesini dikkatle takip etmektir. Birçok öğrenci, sosyal hayata ve eğlenceye ayıracakları bütçeyi önceden belirleyerek, programın sonunda tatil yapacak kadar para biriktirebildiğini belirtiyor. Ayrıca, ikinci bir işte çalışma fikri cazip gelse de, ilk işinize odaklanmak ve yasalara uymak, programın sorunsuz ilerlemesi için her zaman daha güvenli bir yoldur.
Manay CPA ile ABD’de Kişisel Vergi ve Finansal Danışmanlık
Work and Travel programı, para kazanma ve seyahat etme fırsatı sunarken, bir yandan da katılımcıları ABD vergi sistemiyle tanıştırır. ABD’de gelir elde eden her birey gibi, Work and Travel öğrencileri de program sonunda vergi beyannamesi doldurmakla yükümlüdür. Süreç uluslararası öğrenciler için karmaşık olabilir.
Work and Travel programında kazanılan gelirleriniz için doğru tedaviyi hazırlamak, olası cezaları engeller. Manay CPA bu alanda uzmanlaşmış bir firma olarak, Work and Travel öğrencilerine özel kişisel vergi beyannamesi hazırlama konusunda profesyonel destek sunar. Manay CPA’nın uzman ekibinin yardımıyla vergi iadenizi (tax refund) maksimum seviyeye çıkarabilir ve tüm yasal yükümlülüklerinizi eksiksiz şekilde yerine getirebilirsiniz. Work and Travel öğrencisi olarak ABD vergi sisteminin inceliklerini öğrenmek zorunda kalmadan, tüm süreçlerin profesyonel ekip tarafından yönetildiğinden emin olursunuz.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Work and Travel işlerinde çalışma saatleri ne kadardır?
Program katılımcılarının çalışma saatleri, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın düzenlemelerine göre haftalık en az 32 saat olmalıdır.
Work and Travel için kaç TL lazım?
Programın başvuru ücretinden vize masraflarına kadar toplam maliyeti 2.000 ile 3.500 Amerikan doları arasında değişebilir.
Work and Travel ile 3 ayda ne kadar kazanılır?
Kazanılan miktar çalıştığınız eyaletin asgari ücretine, fazla mesai saatlerinize ve bahşiş gelirlerine bağlıdır. Haftalık ortalama 35 saat ve saatlik 12 dolar kazanan bir öğrenci, 3 ayda brüt yaklaşık 6.000 dolar kazanabilir. Tutarın bir kısmı vergi ödemelerine harcanır.
Work and Travel’da kaç ay çalışılır?
Work and Travel vizesi 3 ay çalışma ve 1 ay seyahat olmak üzere toplamda 4 aylık süreyi kapsar. Öğrenciler, çalışma dönemi bittikten sonra 1 ay boyunca Amerika’da serbestçe seyahat edebilirler.
Work and Travel’da hangi işler var?
Programda öğrenciler genellikle turistik bölgelerdeki hizmet sektöründe iş bulur. En yaygın işler arasında restoranlarda garsonluk veya komilik, eğlence parklarında gişe görevlisi olmak ve perakende mağazalarında satış danışmanlığı yer alır. İşlerin çoğu deneyim gerektirmez, yabancı öğrenciler için idealdir.
Work and Travel neyi karşılıyor?
Work and Travel programı, katılımcının vize ve uçak bileti gibi maliyetlerini otomatik olarak karşılamaz. Öğrenci tüm masrafları kendisi öder. Programın temel amacı, Amerika’da yasal olarak çalışarak, yaşam giderlerinizi karşılamanıza olanak sağlamasıdır.
