BD’de vergi beyannamesi vermek yalnızca Amerikan vatandaşları için değil, aynı zamanda yabancı girişimciler için de önemli bir yükümlülüktür. ABD’de bir iş kuruyor veya gelir elde ediyorsanız, vergi beyannamesi vermek zorunda olabilirsiniz. Yabancı girişimciler için bu süreç karmaşık olabilir, ancak doğru planlama ile bu yükümlülüğü yerine getirmek oldukça kolaydır. ABD’de vergi sisteminin temel unsurlarını anlamak, vergi beyannamesi sürecinde karşılaşabileceğiniz engelleri aşmanıza yardımcı olacaktır.
ABD’de üç ana vergi türü bulunur: federal, eyalet ve yerel vergiler. Federal vergiler tüm ABD vatandaşları ve ikametgahı ABD’de olan kişiler için geçerli olup, IRS tarafından yönetilir. Eyalet vergileri ise her eyaletin kendi vergi yasalarına göre belirlenir, dolayısıyla eyalet düzeyinde tahsil edilir. Yerel vergiler ise, bulunduğunuz şehre veya ilçeye bağlı olarak değişir, çoğunlukla gayrimenkul veya satış vergisi gibi çeşitli türlerde gözlemlenir.
ABD vergi beyannamesi hakkında bilmeniz gereken her şeyi bu rehberde bulabilirsiniz.
ABD’de Vergi Beyannamesi Zorunluluğu
ABD’de ikamet ediyorsanız, gelir elde ettiğiniz takdirde vergi beyannamesi vermek zorundasınız. Bu durum yalnızca maaşlı çalışanlar için değil; serbest çalışanlar, girişimciler ve hatta bazı yatırımcılar için de geçerlidir. Kira getirisi dahil herhangi bir gelir elde ediyorsanız, yıllık vergi beyannamesi vermeniz gerekecektir.
ABD vergi yasalarına göre, kişi belirli gelir seviyesinin üzerinde para kazanıyorsa, vergi mükellefi olur. Azami gelir seviyesi kişinin medeni durumuna, bağımlı kişi sayısına göre değişebilir. Örneğin 65 yaşın altındaki evli çift için gelir seviyesi, tek kişiye belirlenen miktardan daha yüksektir. Ancak bazı istisnalar da bulunur; yine örnek vermek gerekirse teşvikler etrafında yapılan girişimciliklerden indirimler olabilir.
Green Card sahibi olan kişiler, tıpkı ABD vatandaşı gibi, dünya çapında elde ettikleri gelir üzerinden vergi ödemek zorundadırlar. Yani sadece ABD içindeki değil, tüm dünyadaki gelirleri üzerinden vergi beyannamesi vermeleri gerekecektir. Vergi beyannamesi doğru form kullanarak IRS’e göndermeye dikkat etmelisiniz. Çoğu bireyin kullandığı form 1040 formudur.
ABD’de vergi mükellefi olmayan ancak ABD’de gelir elde eden yabancı uyruklu bireyler 1040NR formunu kullanarak vergi beyannamesi süreçlerini tamamlar. 1040NR formunu kullanan kişiler, ABD vatandaşlarının yararlandığı bazı vergi indirimlerinden ve kredilerinden yararlanamayabilirler. Bu nedenle1040NR formunu doldururken, ABD’de elde edilen gelirlerin doğru beyan edilmesi ve uygun vergi muafiyetlerinin belirtilmesi önemlidir..
Bireysel Vergi Beyannamesi vs. Şirket Vergi Beyannamesi
Vergi yükümlülüğünüzün nasıl hesaplandığını anlamak için iş yapınıza uygun olan süreci bilmek büyük önem taşır. ABD’de vergi beyannamesi süreci, bireysel gelir vergisi ve şirket vergisi olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır:
- Form 1040 ve türevleri ABD’de yaşayan ya da gelir elde eden bireylerin doldurması gereken temel gelir vergisi formudur. Maaşlı çalışanlar, serbest meslek sahipleri, yatırımcılar ve freelancer’lar için kullanılır. Çalışma şekliniz ne olursa olsun, kişisel gelir giderleriniz bu form aracılığıyla beyan edilir.
- ABD sınırları içinde ikamet etmiyor fakat gelir elde ediyorsanız yine de vergi bildirimi yapmak zorundasınız. Bunun için Form 1040NR kullanabilirsiniz.
- Şahıs şirketinden farklı bir yapı kullanıyorsanız, işletme gelir giderlerinizi raporlamak için özel vergi formlarını kullanmanız gerekir. Form 1120 C-Corp olarak faaliyet gösteren işletmelerin kullandığı formdur. S-Corp modelleri ise Form 1120-S versiyonunu doldurmakla mükelleftir. Şirketin elde ettiği kazançlardan kurumlar vergisi ödenir, ardından hissedarlara dağıtılan temettüler tekrar bireysel gelir vergisine tabi olur.
- Şahıs şirketiniz (sole proprietorship) varsa işletme gelir giderleri, Form 1040 ile doldurduğunuz bireysel vergi beyannamesinde Schedule C eklentisiyle rapor edilir. Benzer şekilde LLC şirketiniz tek üyeli ise Schedule C eklentisinden faydalanarak, basitçe vergilerinizi beyan edebilirsiniz.
- Çok üyeli LLC’ler için ise Form 1065 (Partnership Tax Return) doldurulur, ortaklara dağıtılan kazanç K-1 Formu ile beyan edilir.
- Freelancerlar Self-Employment Tax kullanarak sosyal güvenlik ve Medicare vergilerini ödeyebilirler. Serbest meslek vergisi oranı %15.3’tür, net gelir üzerinden hesaplanır. Yıl boyunca düzenli maaş kesintileri almadıkları için her üç ayda bir IRS’ye tahmini vergi ödemek zorundadır,1040-ES formu aracılığıyla yapılır.
Vergi Beyannamesi için Gereken Belgeler ve Bilgiler
Hem bireysel mükellefler hem de işletme sahipleri adına beyan sürecini kolaylaştıran bazı temel evraklar bulunur. Belgeleri eksiksiz hazırlamak, olası hataları önleyerek IRS (Internal Revenue Service) tarafından cezaya maruz kalma riskinizi azaltır. Vergiye tabi olan gelirler yalnızca maaş veya işletme kazancıyla sınırlı değildir. Kira gelirleri, yatırım kazançları, kripto para alım-satımından elde edilen gelirler, telif hakları ve ek iş gelirleri de vergi beyannamesinde bildirilmelidir.
Bireysel Vergi Beyanemesi için Gerekli Belgeler
Kimlik belgeleri için Sosyal Güvenlik Numaranız (SSN) veya Vergi Kimlik Numaranız (ITIN), eşinizin ve varsa bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerin SSN veya ITIN bilgileri bulunmalıdır. Gelir belgeleri ise aşağıdaki gibi ayrılır:
- W-2 Formu: Bir işveren için çalışıyorsanız, yıllık maaş ve kesintilerinizi gösterir.
- 1099-NEC Formu: Freelancer veya bağımsız çalışan olarak hizmet verdiyseniz, müşterilerinizden bu formu alırsınız.
- 1099-MISC Formu: Kira geliri, telif hakları veya ödüller gibi ek gelirleriniz varsa kullanılır.
- 1099-INT ve 1099-DIV Formları: Banka faizleri veya hisse senedi temettülerinden elde ettiğiniz gelirleri gösterir.
- K-1 Formu: Ortaklık ya da S-Corp’tan geliriniz varsa, bu form size kazancınızı göstermek için gönderilir.
Vergi yükünüzü azaltmanın en iyi yollarından biri giderleri doğru belgelemektir. Emeklilik fonu katkıları, eğitim harcamaları gibi ciddi gider kalemlerinizi vergi beyannamelerinizde gider olarak gösterebilirsiniz. Ödenen öğrenci kredisi faizleri için 1098-E Formunu, mortgage faizleri için 1098 Formu kullanabilirsiniz. Bağış makbuzları, kreşlere ödenen çocuk bakım masrafları gibi ödemeler de vergi indirimine girer.
İşletmeler İçin Gerekli Belgeler
Şahıs şirketleri (Sole Proprietorship) ve tek üyeli LLC sahipleri, işletme gelirlerini Form 1040 ile birlikte Schedule C üzerinden raporlar. Bunun için işletme gelirlerini ve giderlerini gösteren faturalar, müşteri ödemeleriyle ilgili 1099-NEC Formlarını doldurmalısınız. Ofis malzemeleri, yazılım abonelikleri ve ulaşım giderlerini içeren gider makbuzları gibi belgeleri toplamalısınız. Evinizi iş yeri olarak kullanıyorsanız, home-office ile ilgili masrafları da raporlayabilirsiniz.
ABD’de faaliyet gösteren ve yabancı ortaklı şirketler için Form 5472’nin doldurulması zorunludur, beyan edilmeyen durumlarda ciddi cezalar uygulanabilir. LLC veya başka bir iş yapısı altında şirket sahibiyseniz ve şirketiniz en az %25 yabancı ortaklı ise, IRS tarafından Form 5472 doldurmanız beklenir.
Vergi Beyannamesi Ne Zaman ve Nasıl Verilir?
Vergi sürecini doğru yönetmek, olası cezalardan kaçınmanızı ve vergi iadelerinizden en iyi şekilde yararlanmanızı sağlar. Beyan sürecini kendiniz tamamlayabilir ya da bir muhasebeciyle çalışabilirsiniz. ABD’de bireysel vergi beyannamelerinin son teslim tarihi 15 Nisan’dır. Eğer 15 Nisan bir hafta sonuna ya da resmi tatil gününe denk gelirse, son tarih sonraki iş gününe kaydırılır. Şirket türüne bağlı olarak farklı tarihler söz konusudur:
- S-Corp ve Partnership için beyanname teslim tarihi 15 Mart’tır.
- C-Corp’lar için beyan süresi bireysel beyannamelerle aynıdır: 15 Nisan.
Beyan sürecine yetişemeyeceğinizi düşünüyorsanız, IRS’e uzatma başvurusu yapabilirsiniz. Form 4868 ile başvuruda bulunarak bireysel beyannamenize altı ay ek süre alabilirsiniz. Ancak unutmayın, ek süre sadece beyannameyi sunmak için geçerlidir; borcunuz varsa, faiz işlememesi için yine de ödemenizi zamanında yapmanız gerekir.
Vergi beyannamenizi hazırlarken birkaç farklı yöntemden yararlanabilirsiniz. Eğer karmaşık bir gelir yapınız yoksa ve temel maaş geliriniz üzerinden beyanname dolduruyorsanız, süreci kendiniz tamamlamanız mümkündür. ABD Gelir İdaresi, bireylerin ve küçük işletmelerin ücretsiz olarak vergi beyanı sunabilmesi adına IRS Free File sistemini sunar. Yıllık geliriniz 84.000 doların altındaysa, IRS’in sunduğu ücretsiz yazılımlar aracılığıyla beyanname doldurabilirsiniz.
Serbest çalışıyorsanız, birden fazla gelir kaynağınız varsa, yatırım gelirleriniz bulunuyorsa veya işletme sahibiyseniz, bir muhasebeci veya vergi danışmanıyla çalışmanız faydalı olabilir. Muhasebeci tutmak istemiyorsanız ancak profesyonel destek almak istiyorsanız, IRS tarafından onaylı VITA (Volunteer Income Tax Assistance) ve TCE (Tax Counseling for the Elderly) programlarından ücretsiz destek alabilirsiniz.
Vergi Beyanında Yapılan Yaygın Hatalar ve Cezai Yaptırımlar
ABD’de vergi sistemi oldukça detaylı olduğu için, küçük hata bile büyük sonuçlar doğurabilir. Gelir beyanındaki yanlışlıklar, giderlerin eksik bildirilmesi veya beyannameyi zamanında teslim etmeme gibi hatalar sıkça karşılaşılan durumlardır. Ancak bu hataları önceden bilerek hareket ederseniz, cezai yaptırımlardan kaçınabilir, süreci daha verimli yönetebilirsiniz.
Yapılan hatalar genellikle dikkatsizlik veya eksik bilgi nedeniyle ortaya çıkar. Tüm gelir kaynaklarınızı beyan etmemeniz, IRS tarafından fark edildiğinde ciddi cezalara neden olabilir. Benzer şekilde işletme giderlerinizi veya serbest çalışan olarak yaptığınız harcamaları eksik beyan etmek, gereksiz vergi ödemenize yol açabilir.
En basit hatalardan biri kimlik veya sosyal güvenlik numarası (SSN) yanlışlığıdır. IRS, kimlik doğrulaması yaparken hata fark ederse, işleminiz gecikebilir veya reddedilebilir. Evli, bekâr, ev reisi (head of household) gibi farklı vergi statüleri vardır. Yanlış statü seçmek, ödemeniz gereken verginin yanlış hesaplanmasına yol açabilir.
Vergi beyannamenizde hata yaptıysanız, Form 1040-X (Amended U.S. Individual Income Tax Return) kullanarak düzeltme yapabilirsiniz. Vergi borcunuzu vaktinde ödeyemeyeceğinizi düşünüyorsanız, IRS ile taksitlendirme (Installment Agreement) anlaşması için başvurabilirsiniz. Ayrıca IRS, belirli şartlar altında borç indirimi (Offer in Compromise) seçeneği de sunar.
Vergi Planlaması: Vergi Yükünü Azaltmanın Yolları
Vergi yükünüzü azaltmak, finansal süreçlerinizi daha verimli hale getirmek adına stratejik bir vergi planlaması yapmanız gerekir. Fırsatları doğru şekilde değerlendirerek hem yasal çerçevede kalabilir hem de fazla vergi ödeme riskini en aza indirebilirsiniz.
Şirket giderlerinizi vergiden düşerek vergi yükünüzü azaltabilirsiniz. Örneğin ofis kirası, çalışan maaşları, pazarlama harcamaları ve ekipman alımları işletme gideri olarak kaydedilebilir. Serbest çalışan biriyseniz ve evinizin bir bölümünü ofis olarak kullanıyorsanız, kira, elektrik ve internet giderlerinin bir kısmını vergiden düşebilirsiniz. İşle ilgili olarak kullanılan araçların yakıt, bakım ve sigorta giderlerini vergi indirimine dahil edebilirsiniz.
ABD’de yatırım gelirleri, kâr payları (dividends), hisse senedi alım-satım kazançları ve pasif gelirler aşağıdaki kurallara göre vergilendirilir:
- Qualified Dividends düşük vergi oranlarına tabidir, uzun vadeli sermaye kazancı vergisine benzer şekilde vergilendirilir.
- Ordinary Dividends ise normal gelir vergisi oranında vergilendirilir ve daha yüksek vergi yüküne neden olabilir.
- Kısa vadeli (Short-term) kazançlar 1 yıldan kısa süre elde tutulan varlıkların satışından doğan kazançlar normal gelir vergisi oranında vergilendirilir.
- Uzun vadeli (Long-term) kazançlar ise Bir yıldan uzun süre elde tutulan yatırımların satışından elde edilen kazançlar, düşük sermaye kazancı vergisi oranına tabi olur.
- Kira geliriniz varsa, bakım, tadilat ve sigorta giderlerini düşerek vergi avantajı sağlayabilirsiniz. Ayrıca 1031 Exchange yöntemi ile gayrimenkul satışından elde edilen geliri vergisiz başka mülke yönlendirme fırsatınız olabilir.
ABD’de Yabancılar İçin Vergi Avantajları ve Çifte Vergilendirme Anlaşmaları
ABD, birçok ülke ile yaptığı çifte vergilendirme anlaşmaları sayesinde, aynı gelir üzerinden birden fazla vergi ödememenizi sağlar. ABD dışında uzun süreli iş faaliyeti yürütüyorsanız, elde ettiğiniz gelirlerin bir kısmını vergi dışı bırakma şansınız vardır. Foreign Earned Income Exclusion (FEIE) adı verilen bu düzenleme sayesinde, yıllık belirli bir miktara kadar yabancı gelirlerinizden vergi almazsınız. 2025 yılı için bu tutar yaklaşık olarak $120,000 civarındadır. Ancak muafiyet yalnızca, yabancı ülkede ikamet eden ve orada gelir elde eden girişimciler için geçerlidir.
ABD, birçok ülke ile çifte vergilendirme anlaşmaları yapmıştır. Örneğin 1996 yılında imzalanan ABD-Türkiye Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (DTA), her iki ülkede de aynı gelir üzerinden iki kez vergi ödemenizi engellemeyi amaçlar.
ABD’deki işletme yapıları, yabancı girişimcilere birçok vergi avantajı sunar. Örneğin Limited Liability Company (LLC) ve S-Corp gibi yapılar, işletme sahiplerinin kişisel vergilerini düşük tutmalarına yardımcı olabilir. LLC kurarak, elde ettiğiniz kâr ve zararları kişisel vergi beyannamenize dahil edebilirsiniz. Bu sayede işletme giderlerinizi düşürerek vergi yükünüzü azaltabilirsiniz.
Güncel Vergi Bilgileri ve Kaynaklar
ABD vergi yasaları zaman zaman değişikliklere uğrar ve bu değişikliklerin takibi oldukça önemlidir. IRS ABD’nin vergi dairesi olarak tüm vergi yasaları, düzenlemeler ve güncellemeler hakkında en güvenilir kaynaktır. IRS’in internet sitesinde vergi beyannameleri, vergi oranları, krediler ve indirimler hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz. IRS’in e-posta bültenleri veya sosyal medya hesapları üzerinden de güncellemeleri takip edebilirsiniz.
Bir diğer önemli kaynak ise eyalet vergi daireleridir. ABD’deki her eyaletin kendi vergi düzenlemeleri vardır. Bu yüzden özellikle eyalet vergi beyannamesi vermeniz gereken durumlarda, ilgili eyaletin vergi dairesi web sitesini ziyaret etmek oldukça faydalıdır. Eyalet vergi dairelerinin çoğunlukla telefonla danışma hizmetleri de bulunur.
Vergi Sürecini Kolaylaştırmak İçin Öneriler
Vergi beyannamesi süreci zaman alıcı olabilir, ancak bazı pratik ipuçları ile süreci verimli hale getirebilirsiniz. Her yıl gelir giderlerinizi takip etmek için dosya oluşturmanız, yıl sonunda vergi beyannamesi doldururken işleri kolaylaştırır. Ayrıca vergi yılı boyunca öngörülebilir işlemler hakkında düzenli notlar almak, vergi hesaplamalarınızı doğru yapmanıza yardımcı olacaktır.
Bir diğer önemli ipucu ise vergi yazılımlarını kullanmaktır. IRS’in online sistemleri veya popüler vergi yazılımları, vergi beyannamesini doldurmayı kolaylaştırabilir. Bu yazılımlar, size doğru adımları takip etmenizi sağlar, vergi mükellefiyetinizi eksiksiz yerine getirmenize yardımcı olur. Fakat vergi süreci daha karmaşık hale geldikçe, profesyonel danışmanın desteğini almak gerekebilir.
Vergi sürecini sorunsuz yönetmek isterseniz, Manay CPA ile çalışabilirsiniz. Profesyonel destekle, vergi beyannamesi sürecini rahatça tamamlayabilir, her adımda doğru yönlendirmeleri alabilirsiniz. Hemen iletişime geçerek, vergi sürecini sizin için en verimli şekilde halledebilirsiniz.
Kaynaklar
